Στην Εγκλουβή μεγάλο μέρος της κοινωνικής ζωής έχει ως κοινό όρο αναφοράς τις φακές.
Η φακή Εγκλουβής καλλιεργείται εδώ και αιώνες με τα γενετικά της χαρακτηριστικά να έχουν προσαρμοστεί στις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στο Οροπέδιο του Αγίου Δονάτου. Η καταγωγή του σπόρου που φυτεύεται στα χωράφια και στις πεζούλες της Εγκλουβής χάνεται στον χρόνο, το ίδιο και ο τρόπος καλλιέργειάς του ψυχανθούς αυτού φυτού.
Δείγμα σπόρου φακής Εγκλουβής φυλάσσεται στον ΟΗΕ στον Οργανισμό για τα Τρόφιμα και την Γεωργία (FAO) και στη Συρία στο Διεθνές Κέντρο Αγροτικής Έρευνας για τις Ξηρές Περιοχές (ICARDA) με τον κωδικό ΙLL 293.
Ο γευστικός της χαρακτήρας οφείλεται, πέρα από το αρχέγονο γονιδίωμα του σπόρου, και στη σύσταση του εδάφους, αλλά και στις κατά τόπους μικροκλιματικές συνθήκες. Αφού δε χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα, η φακή Εγκλουβής αποτελεί βιολογικό προϊόν, με ιδιαίτερα διατροφικά στοιχεία. Τα οφέλη της για τον οργανισμό είναι ιδιαίτερα σημαντικά και είναι ένα πιάτο εύκολο στην παρασκευή.
Το Οροπέδιο του Αγίου Δονάτου, στο άκρο του οποίου βρίσκεται το υψηλότερο σημείο της Λευκάδας, όπου υπάρχει το πάρκο κεραιών Λευκάδας, το κέντρο αναμεταδόσεων του ΟΤΕ και ο ραδιοφάρος της ΥΠΑ, απλώνεται δυτικά του χωριού σε ύψος 1000 μέτρων.
Όλες οι δραστηριότητες για την καλλιέργεια της φακής γίνονται με τις παραδοσιακές μεθόδους, αυτό αποτέλεσε έμπνευση για τη σκηνοθέτη Ελεονώρα Φιόρου και το ντοκυμαντέρ της «Το οροπέδιο της Εγκλουβής – Κωδικός: ILL 293«.
Ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα στο Οροπέδιο του Αγίου Δονάτου είναι οι – απίστευτης στερεομετρίας – κατασκευές των βόλτων, για τις οποίες εικάζεται, ότι είναι από τη νεολιθική εποχή. Οι ξωμάχοι της λευκαδίτικης γης χρησιμοποιούν ακόμη τους βόλτους κατά την περίοδο της συγκομιδής της φακής.
Κάθε καλοκαίρι την ημέρα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, παραμονές της γιορτής του Αγίου Δονάτου, στις 6 Αυγούστου πραγματοποιείται η Γιορτή της Φακής. Το εκκλησάκι του Αγίου Δονάτου, το οποίο αρχικά ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Δομέτιο, αφιερώθηκε στον Άγιο Δονάτο, επίσκοπο Λευκάδας κατά το 284μ.Χ., ο οποίος κατά τους διωγμούς εναντίον των χριστιανών έπεσε από έναν παρακείμενο πύργο, κατάλοιπα του οποίου υπάρχουν και σήμερα.
Το 2015 μια φωτογραφία του Γιώργου Τατάκη από την Εγκλουβή έκανε τον γύρο του πλανήτη, καθώς δημοσιεύτηκε από το National Geographic. Σε ένα αυθόρμητο στιγμιότυπο γυναίκες παραδοσιακά ντυμένες συνομιλούν, ρεμβάζουν και παρακολοθούν τα δρώμενα κατά τη διάρκεια της Γιορτής της Φακής.
Η καλοκαιρινή φωτογραφία με τον φακοκαλλιεργητή να καθαρίζει τις φακές που πρόκειται να πουλήσει, συμπυκνώνει ένα μεγάλο μέρος του βίου των Εγκλουβησάνων, οι οποίοι διατηρούν τις μεθόδους που διδάχθηκαν από τις προηγούμενες γενιές και συντηρούν μια παράδοση αιώνων, η οποία έχει μετεξελιχθεί σε μια ιδιαίτερη μικροκουλτούρα.
Από το inLefkas.